Wat is acute ontsteking van de dunne darm?
Acute ontsteking van de dunne darm, ook wel acute enteritis genoemd, is een plotseling optredende ernstige ontstekingsreactie gericht op de dunne darm.
Het wordt gekenmerkt door hevige pijn en darmkrampen (spasmen), diarree, vaak met bloed- en slijmbijmenging, koorts, en soms misselijkheid en braken, evenals myalgieën (spierpijn).
De oorzaken van deze acute aandoening kunnen verschillend van aard zijn, waarbij in de meeste gevallen sprake is van een acute virale of bacteriële infectie, voedselvergiftiging en bijwerkingen van bepaalde medicijnen.
De meest voorkomende veroorzakers van acute bacteriële enteritis zijn de volgende bacteriële stammen.
Salmonella
Salmonella veroorzaakt de ziekte salmonellose, waarbij besmetting plaatsvindt via de voedselroute (door consumptie van besmet water of voedsel). De bacterie hecht zich aan de celmembraan van enterocyten, beschadigt deze en veroorzaakt een acute reactie van het immuunsysteem.
De infectie uit zich door hevige buikpijn, acute profuse diarree, koorts, soms andere intoxicatiesymptomen zoals misselijkheid en braken. In zeldzame gevallen kan salmonellose leiden tot de ontwikkeling van reactieve artritis via een auto-immuunmechanisme.
E.coli
Sommige stammen van deze normaal voorkomende darmbacterie, zoals Escherichia O157, produceren krachtige enterotoxines die het slijmvlies van de dunne darm beschadigen en acute pijn en bloederige diarree veroorzaken.
Soms kunnen acute infecties leiden tot de ontwikkeling van acute nierfalen (hemolytisch-uremisch syndroom).
Shigella
Shigella is een bacterie die via de fecaal-orale route wordt overgedragen en de ziekte shigellose veroorzaakt. Deze ziekte verloopt met meestal overvloedige diarree, spastische buikpijn en kan leiden tot ernstige uitdroging en hypovolemische shock, een levensbedreigende toestand.
Campylobacter
Besmetting met deze bacterie vindt plaats door consumptie van onvoldoende verhit gevogelte, ongepasteuriseerde melk en besmet water. Het veroorzaakt koorts, misselijkheid en diarree.
Clostridium
Clostridium is een bacterie die vaak voorkomt in het intestinale kanaal van de mens, maar sterk onderdrukt wordt door de gunstige darmflora.
Na het gebruik van antibiotica (meestal clindamycine) begint deze bacterie zich te ontwikkelen door de verstoorde balans van de microbiota. Het treft vaak ook de dikke darm en veroorzaakt pseudomembraneuze colitis.
De meest voorkomende veroorzakers van virale enteritis zijn:
- Norovirus: Zeer besmettelijk en een belangrijke oorzaak van epidemische uitbraken, vooral in gesloten gemeenschappen zoals schepen, scholen, ziekenhuizen en anderen. Het treft vaak ook de maag en veroorzaakt gastro-enteritis, gekenmerkt door koorts, braken en diarree.
- Rotavirus: De belangrijkste veroorzaker van acute diarree bij jonge kinderen wereldwijd. Het veroorzaakt overvloedige waterige diarree, braken, koorts en buikpijn. Vergelijkbare virussen met affiniteit voor jonge kinderen zijn adenovirustypes 40 en 41, evenals astrovirussen. Infecties met deze virussen veroorzaken dezelfde klachten.
- Sapovirus: Vergelijkbaar met norovirus veroorzaakt het acute diarree en braken, vermoeidheid en koorts.
- Consumptie van bedorven voedsel: De oorzaak van enteritis door consumptie van bedorven voedsel is de aanwezigheid van verschillende toxines, meestal enterotoxines en cytotoxines, als resultaat van bacterieel metabolisme. In sommige gevallen kan dit leiden tot shock.
- Reactie op geneesmiddelen: Dergelijke reacties zijn meestal het gevolg van het gebruik van chemotherapieën zoals methotrexaat en 5-fluorouracil, die directe ontsteking van het darmslijmvlies veroorzaken.
Sommige antivirale middelen voor HIV en hepatitis kunnen in zeldzame gevallen ook symptomen van enteritis veroorzaken. Immunosuppressieve middelen die worden gebruikt bij auto-immuunziekten kunnen de deur openen voor opportunistische infecties die enteritis veroorzaken.
Sommige laxativa zoals senna of bisacodyl kunnen ernstige irritatie van het slijmvlies veroorzaken met daaropvolgende ontsteking. Meestal treedt na het stoppen van het gebruik snel verbetering op.
Bestralingstherapie bij sommige oncologische aandoeningen kan leiden tot de ontwikkeling van zogenaamd radiationele enteritis en colitis.
En niet in de laatste plaats, het gebruik van sommige antibiotica leidt tot de ontwikkeling van acute enteritis door verstoring van de natuurlijke microflora.
Pathofysiologie van acute enteritis
Als reactie op de prikkel (bacteriën, virussen, toxines) berust het ontstekingsproces in de dunne darm op de activatie van immuuncellen, die ontstekingsmediatoren vrijgeven.
Deze hebben als doel de verspreiding van de pathogene agent te beperken, maar leiden tot ernstige weefselbeschadiging, gevolgd door functionele stoornissen.
Geschikte supplementen voor een gezonde darmflora
Hoe verschilt het van chronische enteritis?
Acute en chronische enteritis verschillen vooral in duur, oorzaken en klinische symptomen.
Acute enteritis
Acute enteritis is meestal een snel verlopende aandoening, met een maximale duur van een week. Het begint plotseling en wordt meestal veroorzaakt door bacteriën of virussen. De symptomen zijn plotselinge buikpijn, rillingen, misselijkheid, braken, ernstige diarree en soms acute uitdroging.
De pathofysiologie van de ziekte is gebaseerd op de ontstekingsreactie van het immuunsysteem, die leidt tot verhoogde afscheiding van vloeistoffen en verminderde absorptie, wat zich uit in diarree en tekenen van intoxicatie. Meestal vereist acute enteritis geen specifieke behandeling, maar eerder ondersteunende therapie – spierverslappers, hydratatie, natuurlijke kruiden tincturenen rust.
Chronische colitis
Chronische colitis is een langdurige ziekte die jaren kan duren, soms een heel leven. De symptomen beginnen geleidelijk, maar houden langdurig aan.
Het is meestal het gevolg van chronische infecties, auto-immuunziekten – enteropathie, ziekte van Crohn, parasitaire aandoeningen of langdurige blootstelling aan irriterende stoffen – toxines of specifieke voedingsmiddelen die immuunreacties veroorzaken.
De symptomen kunnen variëren en omvatten aanhoudende diarree, buikpijn, gewichtsverlies, snelle vermoeidheid, bloedarmoede en de aanwezigheid van voedingsdeficiënties.
De behandeling bestaat uit het beheersen en onder controle houden van de onderliggende ziekte en kan immunosuppressiva, voedingsaanpassingen en soms een operatie omvatten.
Differentiaaldiagnoses
Hoewel wetenschappelijke bronnen een lange lijst van aandoeningen kunnen geven als differentiaaldiagnose van acute enteritis, is de waarheid dat de ziekte een vrij typisch klinisch beeld heeft. In combinatie met een goed afgenomen anamnese, wordt het zelden verward met een andere ziekte.
Er zijn enkele differentiaaldiagnoses waar we toch aan moeten denken bij het voorkomen van soortgelijke klachten.
Dit zijn ze:
- Acute appendicitis
- Diverticulitis
- Ontstekingen van de galwegen en de maag
- Toxisch megacolon
- Mesenteriale ischemie
- Een exacerbatie van sommige chronische aandoeningen
Preventieve maatregelen
Preventie van de ziekte bestaat hoofdzakelijk uit het naleven van goede hygiëne, het consumeren van voedsel en dranken uitsluitend uit betrouwbare bronnen, en het vermijden van contact met mensen die dezelfde ziekte hebben.
Het is altijd aan te raden om voedsel goed te verhitten en de consumptie van potentieel besmet voedsel te vermijden, vooral in de zomermaanden.
Zelfisolatie is een goede manier om de verspreiding van de infectie te beperken en anderen te beschermen tegen besmetting.
Het naleven van een goede voedingscultuur en dieet, rijk aan vitaminen en mineralen, kan bijdragen aan een betere immuniteit. Dit zal ons meestal niet beschermen tegen besmetting, maar het zal helpen bij een sneller herstel en mogelijk een mildere verloop van het ontstekingsproces.
Aangezien een groot deel van de acute enteritisgevallen door virussen wordt veroorzaakt en procentueel meer kinderen treft, is het verstandig om informatie in te winnen over vaccinatie tegen rotavirus vanwege het grote risico op ernstige uitdroging bij jonge kinderen.
Preventieve inname van probiotica is zeer belangrijk voor het behoud van een goede darmmicrobioom. Een gebalanceerde microflora ondersteunt het herstelproces en verhindert de vermenigvuldiging en verspreiding van andere bacteriële stammen.
Wat te doen bij een acute ontsteking?
De ziekte gaat meestal vanzelf over, zonder dat een specifieke behandeling nodig is. In de meeste gevallen van virale of bacteriële infecties slaagt het lichaam er zelf in om deze te bestrijden en uit het lichaam te verwijderen.
Meestal gebeurt dit binnen 48 tot 72 uur, waarbij het bij virale infecties iets langer kan duren dan bij bacteriële. Het volledige herstel van het darmslijmvlies kan meer tijd in beslag nemen, maar gedurende deze periode zijn de functies meestal niet ernstig verstoord.
Belangrijke principes bij de eerste symptomen van enteritis zijn het voldoende innemen van vloeistoffen om uitdroging te voorkomen.
Voor een beter effect kunnen speciale elektrolytenmengsels worden toegevoegd om het water-elektrolytenevenwicht te waarborgen, aangezien bij acute profuse diarree zowel grote hoeveelheden vocht als macro-elementen zoals natrium, kalium, calcium en magnesium verloren gaan.
Als de symptomen gemengd zijn, zoals typisch is bij gastro-enteritis, is het verstandig om medicijnen met een anti-emetische werking te gebruiken (die het braken onderdrukken). Anders lopen we het risico op ernstige uitdroging.
Zorg voor voldoende rust en ontspanning, en als het mogelijk is, vermijd voedsel totdat de hevigste symptomen voorbij zijn.
De reden om niet te eten is dat bij een versnelde passage en verstoorde spijsverterings- en absorptiefuncties veel voedingsstoffen niet worden opgenomen. In plaats daarvan vormen ze een substraat voor bacteriële groei en extra intoxicatie, wat beter vermeden wordt.
In sommige gevallen kan het gebruik van anti-diarree medicijnen zoals loperamide de frequentie en ernst van de diarree verminderen, maar in veel gevallen waarbij koorts of bloed in de ontlasting aanwezig is, kunnen deze middelen de intoxicatie verergeren.
Het gebruik van dit soort medicijnen is alleen gerechtvaardigd bij een risico op ernstige uitdroging en wordt aanbevolen pas in de latere stadia, wanneer de acute fase voorbij is.
Bij bepaalde specifieke infectieuze agentia kan een infectioloog antibiotica voorschrijven. Ongeacht het gebruik van antibiotica is het noodzakelijk probiotische bacteriën en gisten (saccharomyces boulardii) te gebruiken.
Wanneer moet u dringend medische hulp zoeken?
Medische hulp is dringend noodzakelijk bij hoge koorts boven 40 graden die niet reageert op koortsverlagers, aanhoudend braken, bloederige diarree en tekenen van uitdroging – zoals zwakte, een droge mond, wazig zien, het uitplassen van donkere urine of zeer weinig urine.
Als de klachten langer dan 2-3 dagen aanhouden zonder verbetering, ongeacht de ernst, is het raadzaam een specialist te raadplegen.
Kinderen en ouderen vormen de hoogste risicogroep, waarbij het erg belangrijk is uitdroging te voorkomen vanwege de verminderde compensatiecapaciteit van hun lichaam.
Pediaters en infectiologen adviseren altijd contact op te nemen met hen wanneer het om jonge kinderen gaat, vooral tot een leeftijd van 6 jaar.
Veelgestelde vragen
Wat is een acute ontsteking van de dunne darm?
Dit is een plotseling optredende ontstekingsreactie gericht op de darmwand en vooral op het darmslijmvlies.
Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van acute enteritis?
Bacteriële en virale infecties, evenals voedselvergiftiging, zijn de meest voorkomende oorzaken van acute ontsteking van de dunne darm.
Wat zijn de symptomen van acute enteritis?
De meest kenmerkende symptomen van ontstoken darmen zijn pijnlijke krampen en koliekachtige buikpijn, vergezeld van diarree en koorts.
2 reacties
Благодаря за полезните съвети!
Страхотна статия с подробни и практични съвети! Храненето играе много важна роля при остри възпаления на тънките черва, и ми харесва, че подчертавате важността на балансирания режим. Възможността за употреба на природни средства като билки също е нещо, което ще пробвам в бъдеще.
Laat een reactie achter