Alles over nierfalen: symptomen, diagnose en behandeling

Nierinsufficiëntie is een aandoening waarbij de nieren er niet in slagen hun hoofdfuncties uit te voeren, namelijk het filteren van afvalproducten van de stofwisseling en deze samen met overtollige vloeistoffen uit te scheiden.

De oorzaak is een verstoring van de architectuur van het orgaan en de vervanging van het functionele parenchym door bindweefsel. In deze gevallen hopen ze zich op in het lichaam, wat leidt tot de ontwikkeling van andere gezondheidsproblemen.

Nierinsufficiëntie wordt onderverdeeld in twee hoofdtypen - acuut en chronisch.

Acute nierinsufficiëntie treedt plotseling op, meestal als gevolg van trauma, infectie of vergiftiging. Hierbij stopt de nierfunctie, maar in de meeste gevallen herstelt deze zich geleidelijk binnen enkele dagen tot enkele weken.

Chronische nierinsufficiëntie ontwikkelt zich langzaam en geleidelijk, als gevolg van de schadelijke invloed van een onderliggende ziekte of andere voortdurend aanwezige factoren, meestal bij diabetes en hypertensie.

Nierinsufficiëntie manifesteert zich met diverse symptomen en tekenen, die grotendeels worden bepaald door de mate en het type van de beschadiging.

Bij acute nierinsufficiëntie ontwikkelen de symptomen zich zeer snel. Ze omvatten het ervaren van sterke vermoeidheid, het uitscheiden van minimale of geen urine, zwellingen aan de ledematen en het gezicht, verwarring, kortademigheid. In zeer ernstige gevallen kan coma optreden.

Chronische nierinsufficiëntie vordert langzaam en kan in de meeste gevallen asymptomatisch verlopen, vooral in het beginstadium van nierinsufficiëntie.

Na verloop van tijd beginnen symptomen zich geleidelijk te manifesteren zoals:

• Snelle vermoeidheid
• Lage energie
• Bloedarmoede
• Gebrek aan eetlust
• Misselijkheid
• Braken
• Oedeem
• Koude-intolerantie

Bij niet-gediagnosticeerde patiënten die niet worden behandeld, kunnen jeuk van de huid, spierkrampen, hoge bloeddruk optreden. Naarmate de ziekte vordert, worden patiënten vaak verward en neemt de kans op inwendige bloedingen toe (meestal uit de maag).

Het diagnostische proces van nierinsufficiëntie begint al bij het onderzoek. Een grondige anamnese en lichamelijk onderzoek geven de specialist voldoende inzicht en richting voor het uitvoeren van meer gerichte onderzoeken die verband houden met de vermoedelijke aandoening.

De laboratoriumtests die in grote mate volstaan om nierinsufficiëntie vast te stellen zijn de biochemische parameters - ureum en creatinine. Dit zijn afvalproducten van de stofwisseling en worden uitgescheiden via de nieren.

Een andere zeer waardevolle methode om de mate van nierinsufficiëntie te bepalen is het berekenen van de glomerulaire filtratiesnelheid. Dit gebeurt met een van de drie bekende formules die voor dit doel zijn ontwikkeld. Ze zijn allemaal gebaseerd op de creatinineklaring ofwel de mate van verwijdering van creatinine uit het bloed.

Daarnaast wordt vaak de urine over 24 uur onderzocht om de hoeveelheid uitgescheiden urine te meten en screening te doen op de aanwezigheid van eiwitten, bloed, glucose en andere stoffen.

Beeldvormende onderzoeken zoals echografie, computertomografie (CT-scan) en magnetische resonantiebeeldvorming (MRI) bieden gedetailleerde beelden van de nieren en omliggende weefsels, waarmee afwijkingen in de anatomische structuur en opbouw van de organen, de dichtheid van het parenchym en andere kenmerken van hun gezondheid kunnen worden vastgesteld.

Bij vermoeden van een pathologisch proces dat de nieren aantast, kan op basis van beeldvormende en laboratoriumonderzoeken een biopsie worden aangevraagd, waarbij een klein stukje nierweefsel wordt genomen dat door de patholoog onder de microscoop wordt onderzocht om een specifieke oorzaak van de nierinsufficiëntie vast te stellen.

De behandeling van nierinsufficiëntie heeft zijn eigen kenmerken afhankelijk van het stadium en de oorzaak van de aandoening. Dit kan het gebruik van medicatie, veranderingen in de levensstijl omvatten, en bij gevorderde stadia van de ziekte hemodialyse of transplantatie.

Het dieet is een zeer belangrijke factor bij de behandeling en het behoud van nierfalen. Bij het opstellen van een dieet voor mensen met verminderde nierfunctie zijn er basisprincipes waarop het moet worden gebaseerd.

Gewoonlijk omvat het dieet bij nierfalen een lagere eiwitinname, het vermijden van zout en het beperken van voedingsmiddelen (meestal fruit en groenten) die rijk zijn aan kalium. Voorbeelden hiervan zijn bananen, abrikozen, pompoen, wortelen, zoete aardappelen en vele anderen. Fosfor is ook vaak verhoogd in het serum, daarom is het goed om dit te controleren en indien nodig de inname van fosfaten uit voedsel te beperken, evenals de inname van calcium te verhogen.

Voorbeeld dieet voor een persoon met chronisch nierfalen:

• Ontbijt: Havermoutpap met water of plantaardige melk, een appel
• Lunch: Lichte salade van kool en wortelen met olijfolie, 100-150 gram gegrilde kipfilet, gestoomde broccoli en 200 gram rijst of gestoofde aardappelen
• Namiddag tussendoortje: Kommetje magere yoghurt
• Avondeten: 150-200 gram gegrilde witte vis, salade

Voor het slapengaan kan een handvol walnoten of andere noten worden gegeten, geschikt voor mensen met nierfalen.

Voedingssupplementen en kruiden die kunnen helpen bij aandoeningen zoals nierfalen zijn niet zeldzaam, maar in dit artikel hebben we alleen enkele van de meest effectieve geselecteerd.

De belangrijkste voedingssupplementen voor patiënten met nierziekten zijn:

• Omega 3 vetzuren: Helpen bij ontsteking en vertragen de fibrose van weefsels.

• Vitamine D: Mensen met nierinsufficiëntie hebben moeite met het metaboliseren van de vitamine, daarom is het altijd nodig om het als supplement toe te voegen.

Aan het bovenstaande voegen we ook calcium toe, omdat het bij hoge serumfosfaatwaarden als antagonist werkt.

Onder de effectieve kruiden bij nierinsufficiëntie zijn enkele van de volgende:

• Brandnetel: Bekend om zijn diuretische kwaliteiten, stimuleert het de nierfunctie en biedt daarnaast een ontstekingsremmend effect en voorziet het lichaam van antioxidanten, die geschikt zijn bij nierinsufficiëntie vanwege de verhoogde oxidatieve stress.
• Paardebloem: Paardebloem heeft ook diuretische eigenschappen en ondersteunt daarnaast de ontgiftende functie van de lever, waardoor het de nierfunctie kan verlichten.
• Gember: Het heeft een ontstekingsremmend effect en kan misselijkheid en braken voorkomen, wat veelvoorkomende symptomen zijn bij nierinsufficiëntie.

En last but not least is het kruid Astragalus. Het wordt veel gebruikt in de Chinese geneeskunde bij nierproblemen, ondersteunt de nierfunctie en moduleert de immuunrespons. Het kan proteïnurie (verhoogde uitscheiding van eiwitten in de urine) en ontsteking verminderen.

Nierinsufficiëntie is een ernstige aandoening die door verschillende oorzaken kan worden veroorzaakt. In alle gevallen moet er zeer verantwoordelijk mee worden omgegaan om de progressie en het ontstaan van complicaties te vertragen.

Dit gebeurt door een holistische benadering, die tijdige en juiste diagnose, medicamenteuze therapie, juiste voeding en het gebruik van voedingssupplementen en kruiden omvat.

Het doel van de complexe behandeling van nierinsufficiëntie is het behoud van de levenskwaliteit voor een zo lang mogelijke periode door de noodzaak van hemodialyse zo lang mogelijk uit te stellen.