Symptomen van ziekten van het perifere zenuwstelsel

Wat zijn de ziekten van het PNS

Ziekten van het perifere zenuwstelsel omvatten alle zenuwaandoeningen buiten het centrale zenuwstelsel (CZS). Dit zijn precies alle zenuwen buiten de hersenen en het ruggenmerg.

Deze ziekten kunnen verschillende oorzaken hebben - ontstekingen, traumatische letsels, degeneratie van zenuwen, en leiden tot verschillende symptomen zoals pijn, zwakte, gevoelloosheid, parese en verlamming.

Wat zijn de symptomen van schade aan het PNS

De symptomen van schade aan het perifere zenuwstelsel zijn divers.

Ze zijn afhankelijk van de specifieke ziekte en de ernst ervan:

• Pijn - pijn is een kenmerkend symptoom. Het kan scherp, stekend of branderig aanvoelen. Qua aard kan het constant zijn of, zoals vaker bij neurologische aandoeningen, optreden bij beweging.

• Gevoelloosheid en verlies van gevoel (paresthesieën) - komen meestal voor in de ledematen, vooral in de onderste, waarbij patiënten warmte, kou, pijn of zwaarte kunnen ervaren.
• Spierzwakte - een logisch symptoom, dat wordt verklaard door de verstoorde voeding en innervatie van de spieren, die afhankelijk zijn van de aangetaste zenuw. Vaak wordt naast verminderde kracht en bewegingsproblemen ook atrofie (vermindering van het spiervolume) waargenomen.
• Verlies van coördinatie en balans - schade aan motorische zenuwen kan leiden tot problemen met de gang, coördinatie en balans van bewegingen.
• Veranderingen in de autonome functie van het lichaam - bij stoornissen van zenuwvezels die verantwoordelijk zijn voor de controle van darmen, hart en urinewegen, kunnen de bijbehorende symptomen optreden.

Wat veroorzaakt schade aan het PNS

Er zijn verschillende oorzaken voor het ontstaan van schade aan het PNS:

• Mechanisch - trauma's van verschillende aard, die leiden tot verstoring van de integriteit van de wervelkolom en tussenwervelschijven, hernia's, scheuring en compressie van zenuwen en andere.

• Infecties - sommige virussen en bacteriën kunnen het zenuwstelsel aanvallen en leiden tot kortstondige of permanente schade aan delen van het PNS - bijvoorbeeld ziekte van Lyme, herpes zoster, hepatitis en andere.
• Auto-immuunprocessen - ziekten zoals Guillain-Barré of systemische lupus kunnen leiden tot het aanvallen van het zenuwstelsel door eigen immuuncellen, waarbij de functies worden verstoord. Meestal zijn deze progressief en zeer invaliderend.
• Diabetes - diabetes met slechte controle leidt tot geleidelijke vernietiging van perifere zenuwen en verstoring van hun functies.
• Neurotoxische stoffen - chronisch gebruik van grote hoeveelheden alcohol, contact met chemische stoffen, sommige medicijnen, gifstoffen zoals pesticiden en insecticiden kunnen een ernstig negatief effect hebben op de zenuwen en leiden tot permanente schade.
• Voedingstekorten - hoewel zeldzaam in onze tijd, kan een tekort aan vitaminen uit de B-groep (vooral B12 en foliumzuur) leiden tot ernstige stoornissen van het PNS.
• Genetische factoren - sommige erfelijke ziekten (bijvoorbeeld erfelijke motorische en sensorische neuropathie) leiden tot progressieve en vrijwel oncontroleerbare schade aan perifere zenuwen.
• Tumoren - zenuwtumoren of secundaire kwaadaardige gezwellen (metastasen) kunnen perifere zenuwvezels comprimeren en hun functies verstoren.

Veelvoorkomende ontstekingsziekten van het PNS

Er zijn verschillende ziekten van het perifere zenuwstelsel, die op verschillende kenmerken kunnen worden geclassificeerd.

Radiculitis

Radiculitis betekent een ontsteking van de zenuwwortels op het punt waar ze uit het ruggenmerg komen.

De meest voorkomende oorzaken van het ontstaan ervan zijn:

• Het optreden van een hernia
• Vernauwing van het ruggenmergkanaal
• Infecties (herpes zoster)
• Soms ook auto-immuunziekten.

Symptomen van deze ziekte zijn scherpe of branderige pijn, die langs het verloop van de aangetaste zenuw loopt. Vaak gaat de pijn gepaard met gevoelloosheid, tintelingen en spierzwakte.

 

Snel toevoegen    

Vitamine B12

66 reviews

€15,95

 

-10%

Snel toevoegen    

Ashwagandha

71 reviews

€18,95 €20,95

De diagnose wordt gesteld na een lichamelijk onderzoek en het uitvoeren van gespecialiseerde beeldvorming - MRI, evenals onderzoek naar de zenuwgeleiding.

De behandeling omvat ontstekingsremmende medicijnen, corticosteroïden, pregabaline en fysiotherapie. In extreme gevallen kan een operatie worden uitgevoerd om het probleem te verhelpen, als het mechanisch is.

Plexitis

Plexitis is een ontsteking van een netwerk of plexus van zenuwen.

Meestal komen twee soorten voor:

• Ontsteking van de brachiale plexus, die de schouder en arm aantast
• Ontsteking van de lumbosacrale plexus, die de onderrug, bilspieren en benen aantast. Dit wordt vaak “ischias” genoemd vanwege de aantasting van de nervus ischiadicus (de grootste zenuw in het menselijk lichaam), en kan een invaliderende aandoening zijn vanwege de ondraaglijke pijn bij elke beweging, evenals in rust.

De meest voorkomende oorzaken zijn trauma's, virale infecties, auto-immuunreacties en diabetes.

De symptomen zijn scherpe pijn, spierzwakte, gevoelloosheid, tintelingen in het aangetaste gebied.

De diagnose wordt gesteld na lichamelijk onderzoek, MRI en elektrodiagnostische tests.

De behandeling is medicamenteus en omvat ontstekingsremmers, pijnstillers, immunosuppressiva bij auto-immuunoorzaken, en fysiotherapie. In geval van traumatische oorzaken kan een operatie nodig zijn om de oorzaak te verhelpen.

Discopathie

Discopathie is een aandoening die de tussenwervelschijven van de wervelkolom aantast. Deze schijven fungeren als een dempend kussen tussen de wervellichamen, en bieden ondersteuning, stabiliteit en flexibiliteit aan de wervelkolom.

Discopathie kan zich op veel manieren manifesteren:

• Degeneratieve discopathie - dit is een veelvoorkomende aandoening waarbij de schijven mettertijd degenereren als gevolg van slijtage, ouderdom of trauma. Symptomen kunnen chronische lage rugpijn, stijfheid en verminderde flexibiliteit zijn.
• Hernia - ook bekend als een ruptuur van de tussenwervelschijf. Dit gebeurt wanneer het binnenste, gelachtige deel van de schijf (nucleus pulposus) door een defect in de fibreuze ring van de schijf dringt. Hierdoor worden zenuwuiteinden samengedrukt, wat leidt tot hevige pijn, gevoelloosheid en zwakte.
• “Bulging” - dit is een aandoening waarbij de buitenste fibreuze ring buiten de grenzen van zijn normale positie treedt, zonder ruptuur van de binnenkant. Dit kan ongemak en lokale pijn veroorzaken, maar in veel mindere mate dan een hernia.
• Discusdesiccatie - discusdesiccatie is een aandoening die wordt gekenmerkt door een afname van de hoogte en plasticiteit van de schijf. De meest voorkomende oorzaak is vochtverlies uit de schijf en wordt geassocieerd met verouderingsveranderingen en discusdegeneratie.
• Discogene pijn - in sommige gevallen kan het gaan om pijn die afkomstig is van de schijf zelf, zonder dat er een structurele verstoring van de schijf is. De behandeling is individueel en kan medicamenteuze therapie, fysiotherapie of chirurgische behandeling omvatten.

Neuritis

Neuritis is een ontsteking van een of meer perifere zenuwen (polyneuritis). De meest voorkomende oorzaken zijn infecties (HIV, herpes zoster), auto-immuunziekten (syndroom van Guillain-Barré) en toxines zoals zware metalen en alcohol.

De symptomen van neuritis zijn:

• Pijn
• Veranderingen in gevoel in het gebied
• Dat door de betreffende zenuw wordt geïnnerveerd
• Gevoelloosheid
• Tintelingen
• Spierzwakte
• Stoornissen in reflexen.

Syndroom van Guillain-Barré

Het syndroom van Guillain-Barré is een acute ontstekingsziekte van het perifere zenuwstelsel (polyneuropathie), waarbij de myelineschede van de zenuwen wordt vernietigd.

De ziekte heeft een auto-immuunoorzaak, maar wordt vaak voorafgegaan door een infectie met Campylobacter jejuni of cytomegalovirus.

Symptomen treden snel op en manifesteren zich in spierzwakte en gevoelloosheid in de ledematen, en kunnen ook de functie van het middenrif aantasten en het ademhalingsproces verstoren.

De diagnose wordt gesteld na een lichamelijk onderzoek, lumbaalpunctie en tests voor zenuwgeleiding. De behandeling van de ziekte omvat intraveneuze infusies van immunoglobulinen, plasmaferese en ondersteunende zorg.

Mogelijke complicaties

Complicaties van ziekten van het perifere zenuwstelsel kunnen zeer divers zijn vanwege de verschillende pathologieën. Ze overlappen grotendeels met de symptomen, maar zijn ernstiger of in een zwaardere vorm.

De meest voorkomende complicaties zijn:

• Chronische pijn - wanneer zenuwschade niet volledig of tijdig wordt aangepakt, leidt dit vaak tot permanente pijn, die de levenskwaliteit van patiënten drastisch verslechtert. Neurologische pijnen zijn meestal moeilijk te behandelen en blijven constant aanwezig, wat kan leiden tot ernstige depressieve stoornissen.
• Verlamming, parese of zwakte - schade aan perifere zenuwen kan leiden tot verlies van kracht en controle over spieren. In sommige gevallen kan de mate van aantasting leiden tot gedeeltelijke parese of volledige verlamming van de aangetaste spiergroepen, vanwege het ontbreken van innervatie.
• Verlies of verandering in gevoeligheid - gevoelloosheid, verminderde gevoeligheid of overgevoeligheid kunnen zowel zeer onprettige sensaties zijn als een risicofactor voor verwondingen, infecties en andere.
• Stoornissen in orgaancontrole (incontinentie) - meestal treden deze op met betrekking tot de controle van bekkenreservoirs. Bij schade aan de wervelkolom kunnen ernstige disfuncties optreden van de spieren die verantwoordelijk zijn voor de controle over urineren en ontlasting.

Elke ziekte heeft zijn eigen kenmerkende symptomen en gerelateerde complicaties. Bij diabetische polyneuropathie (een degeneratieve ziekte van het perifere zenuwstelsel), bijvoorbeeld, is incontinentie niet mogelijk, net zoals bij plexitis verlamming van een spiergroep niet mogelijk is.

Hoe worden ze behandeld en welke therapieën worden voorgeschreven

De behandeling van al deze aandoeningen, met uitzondering van het syndroom van Guillain-Barré, bestaat uit identieke praktijken.

Deze omvatten het gebruik van medicijnen, die gericht zijn op het verminderen van het ontstekingsproces. Meestal zijn dit niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's) of corticosteroïden, en in ernstigere gevallen ook pijnstillers.

Daarnaast schrijven neurologen vaak het gebruik van gabapentine of pregabaline voor - stoffen die deel uitmaken van de myelineschede van zenuwen en helpen bij het herstel ervan.

Soms worden voor symptomatische behandeling spierontspanners gebruikt om eventuele stijfheid en spasmen van de spieren in het aangetaste gebied te verminderen.

Fysiotherapie is vrijwel een verplicht onderdeel van het behandelprotocol van deze ziekten, meestal in combinatie met medicamenteuze behandeling.

Bij bepaalde aandoeningen zoals sommige soorten hernia's en gevorderde ziekten kan chirurgische behandeling nodig zijn, die moet worden uitgevoerd door een gekwalificeerde neurochirurg.

Kruiden en voedingssupplementen voor behandeling

Bij de behandeling van deze ziekten raden specialisten vaak het gebruik van voedingssupplementen aan.

Sommige daarvan dienen om essentiële stoffen en vitaminen, belangrijk voor het zenuwstelsel aan te vullen, die mogelijk een tekort hebben. Andere hebben diverse eigenschappen die de specifieke aandoening kunnen verlichten.

Voedingssupplementen en kruidenextracten die mogelijk gunstig zijn voor het PNS, omvatten:

• Vitamine B12
• Omega 3 vetzuren
• Magnesium
• Co-enzym Q10
• Sint-Janskruid
• Ashwagandha

Wanneer moet u een arts raadplegen

Bij het herkennen van sommige symptomen is het goed om een arts te raadplegen.

Iedereen kent zijn eigen lichaam in enige mate en ieder van ons heeft wel eens neurologische pijn ervaren zoals stijfheid in de rug, gevoelloosheid en andere. Wanneer het om iets ernstigers gaat, zijn de pijnen meestal ongewoon hevig, langdurig en worden ze niet beïnvloed door behandeling met ontstekingsremmende medicijnen.

Juist bij de aanwezigheid van dit soort pijnen en symptomen is het raadzaam om een arts te raadplegen.

Veelgestelde vragen

Wat is discopathie?

Discopathieën zijn een groep aandoeningen waarbij er schade is aan de tussenwervelschijven, wat kan leiden tot een ontsteking van een perifere zenuw.

Wat is plexitis?

Plexitis is een ontsteking van een netwerk van zenuwen (plexus), die de beweging van de door deze zenuwen geïnnerveerde spieren beperkt en leidt tot pijn en andere symptomen.

Hoe worden ziekten van het PNS behandeld?

Afhankelijk van de oorzaak omvat de behandeling meestal een combinatie van fysiotherapie, medicatie, kruiden en voedingssupplementen. In ernstigere gevallen kan een operatie nodig zijn.