Uricinezuur is een eindproduct van de purinemetabolisme ‒ verbindingen die van nature in het lichaam voorkomen en in veel voedingsmiddelen. Wanneer de niveaus ervan in het bloed de normale grenzen overschrijden, ontstaat hyperurikemie (uit het Latijn letterlijk “hoge niveaus van uricinezuur in het bloed”). Deze toestand verhoogt het risico op jicht en wordt ook in verband gebracht met hypertensie, nierbeschadiging, het metabool syndroom, obesitas, cardiovasculaire ziekten, afwijkingen in het lipidenprofiel en type‑2‑diabetes.
In de afgelopen jaren is wereldwijd een aanzienlijke toename van hyperurikemiegevallen waargenomen, met waarden variërend tussen 9% en 24% in verschillende populaties. De precieze mechanismen achter deze aandoening zijn echter nog niet volledig opgehelderd.
Aan de andere kant is magnesium een essentieel mineraal met bewezen betekenis voor talrijke fysiologische processen ‒ van energiemetabolisme en spierfunctie tot immuniteit en regulering van ontstekingen.
De gegevens tonen aan dat magnesiumtekort kan bijdragen aan het ontstaan van chronische ziekten zoals diabetes, cardiovasculaire aandoeningen, osteoporose en depressie. Tegenwoordig wordt aangenomen dat magnesium mogelijk ook een rol speelt bij de regulatie van uricinezuur, onder andere via zijn invloed op ontstekingsmarkers zoals CRP (C‑reactief proteïne). Deze markers zijn verhoogd bij hyperurikemie.
De tot nu toe beschikbare onderzoeken zijn beperkt, maar wijzen op een potentiële relatie tussen lage inname van magnesium en verhoogde niveaus van uricinezuur. Dit roept de vraag op ‒ kan magnesium een sleutelelement zijn in de controle of preventie van hyperurikemie en haar complicaties, en is er een verband tussen jicht en magnesium?
De relatie tussen magnesium en uricinezuur
Magnesiumspeelt een belangrijke rol bij de regulatie van enzymen, de elektrolytbalans, de bloeddruk en ontstekingsreacties.
In recente jaren is er steeds meer aandacht voor de mogelijke relatie tussen magnesiumspiegels en uricinezuurwaarden en het risico op het ontwikkelen van hyperurikemie.
Magnesiumtekort en risico op hyperurikemie
Verschillende epidemiologische studies tonen een omgekeerd verband tussen de magnesiuminname en de uricinezuurniveaus in het bloed.
Een tekort aan magnesium kan geassocieerd worden met een verhoogde frequentie van hyperurikemie en verergering van jicht, met name bij mensen met type‑2‑diabetes, het metabool syndroom of overgewicht.
Men veronderstelt dat lage magnesiumspiegels bijdragen aan oxidatieve stress en chronische ontsteking, die op hun beurt de productie kunnen versterken of de eliminatie van uricinezuur kunnen verminderen.
Verbetering van de circulatie en nierfunctie
Magnesium heeft een vaatverwijdend effect en ondersteunt de normale functie van het endotheel van de bloedvaten, waaronder die van de nieren. Een verbeterde doorbloeding kan de nierfiltratie vergemakkelijkenen de eliminatie van afvalstoffen, waaronder uricinezuur.
Dit is vooral belangrijk omdat de nieren het belangrijkste orgaan zijn dat verantwoordelijk is voor het verwijderen van uricinezuur uit het lichaam.
Regulatie van de calciumbalans
Magnesium interacteert met calcium op cellulaire niveaus.
Bij magnesiumtekort wordt vaak een verhoogde intracellulaire ophoping van calcium waargenomen. Dit kan omstandigheden creëren voor afzetting van uricaatzouten in gewrichten en weefsels ‒ een proces dat verband houdt met jichtaanvallen. Het handhaven van een optimale magnesiumconcentratie ondersteunt een normaal calciummetabolisme en verkleint het risico op kristallisatie van uraat.
Vermindering van uricinezuuropstapeling
Magnesium helpt bij het alkaliniseren van de urine, wat de oplosbaarheid van uricinezuur verhoogt. In een meer basische omgeving neemt het risico op de vorming van zowel calcium‑ als uraatzouten af en wordt de uitscheiding van het zuur via de urine vergemakkelijkt. Dit is van belang zowel bij preventie van jicht, als bij patiënten met niersteenvorming van andere aard.
Ontstekingsremmend effect ‒ magnesium en ontsteking
Magnesium is bewezen de productie van bepaalde pro‑inflammatoire cytokinen en markers zoals CRP (C‑reactief proteïne), vaak verhoogd bij hyperurikemie, te onderdrukken.
Ontsteking speelt een rol bij het uitbreken van jichtaanvallen, dus het ontstekingsremmend potentieel van magnesium kan een extra positieve werking hebben.
Magnesium en verlichting van symptomen van jicht
Jicht is een ontstekingsaandoening die zich uit met plotselinge, vaak zeer pijnlijke aanvallen in gewrichten, meestal aan de basis van de grote teen.
Hoewel de voornaamste oorzaak van jicht de ophoping van uricinezurenkristallen is, hangen de ernst en duur van de symptomen af van de conditie van de gewrichten, de ontstekingsreactie en oxidatieve stress, en andere individuele kenmerken van het lichaam.
In die context kan magnesium een aanvullende rol spelen in het verlichten van de symptomen.
Ondersteuning van musculair‑gewrichtelijke ontspanning
Magnesium speelt een actieve rol bij spierrelaxatie en vermindert spanning in de peri‑articulaire weefsels of die rond de gewrichten. Bij jichtaanvallen, wanneer de omliggende spieren en banden ook gespannen raken door de pijn en zwelling, kan magnesium een licht spasmolytisch en ontspannend effect.
Vermindering van frequentie en intensiteit van aanvallen
Regelmatige inname van magnesium kan bijdragen aan het stabiliseren van de ontstekingsbasis in het lichaam. Door zijn invloed op ontstekingsmediatoren en de immuunrespons kan magnesium helpen bij het beperken van de frequentie en duur van jichtepisodes bij mensen die al aan de aandoening lijden.
Verbetering van slaap en algeheel welzijn
Jicht wordt vaak geassocieerd met slechtere slaapkwaliteit vanwege de nachtelijke gewrichtspijn die kenmerkend is voor aanvallen.
Magnesium staat bekend om zijn vermogen om de slaap te verbeteren en de niveaus van angst te verlagen. Dit kan een indirect, maar wezenlijk effecthebben op het herstel tijdens een jichtaanval.
Combinatie met andere middelen
Magnesium kan veilig worden gecombineerd met ontstekingsremmende middelen, evenals met een puriënarm dieet. Bij het volgen van medisch advies wordt extra inname van magnesium gezien als ondersteunende maatregel, niet als primaire behandeling.
Probeer "Magnesiumcitraat" van VitaOn
Geschikte magnesiumsupplementen bij hoge uricinezuurwaarden
Bij verhoogde uricinezuurwaarden is het aan te raden magnesiumsupplementen te kiezen met goede opneembaarheid en een laag risico op maagirritatie. Organische vormen van magnesium vallen hieronder.
De meest gebruikte vormen en preparaten met magnesium zijn:
-
Magnesiumcitraat ‒ goede absorptie, geschikt voor dagelijks gebruik.
-
Magnesiumglycinaat ‒ mild voor de maag, geschikt bij gevoeligheid of bij gecombineerde angst en slaapproblemen.
-
Magnesium malaat ‒ geschikt bij vermoeidheid en spierpijn, vaak voorkomend bij metabole stoornissen.
Er is ook een andere vorm van magnesium, genaamdmagnesiumtauraat. Dit is een organisch zout van magnesium met het aminozuur L‑taurine. Zoals al besproken, neemt magnesium via verschillende mechanismen deel in de bestrijding van hoge uricinezuurwaarden en de daarmee geassocieerde ontsteking. Experimentele modellen suggereren dat het aminozuur L‑taurine ook het purinemetabolisme verbetert en kan helpen bij de regulatie van uricinezuur bij hyperurikemie.
Magnesiumvormen met lagere opname, zoals magnesiumoxide en magnesiumcarbonaat, zijn niet zinvol om in te nemen, ongeacht de oorzaak of aanleiding.
Veelgestelde vragen
Helpt magnesium bij hoge waarden van uricinezuur?
Ja, onderzoeken tonen aan dat magnesium kan bijdragen aan de regulatie van uricinezuurniveaus, en dat via meerdere mechanismen.
Is er een vastgesteld verband tussen magnesiumtekort en jicht?
Ja, vastgesteld is dat patiënten met jicht vaak verlaagde serumniveaus van magnesium hebben.
Welke vorm van magnesium is het meest effectief tegen jicht?
Organische vormen van magnesium zoals magnesiumcitraat, glycinaat en vooral magnesiumtauraat worden beschouwd als het meest effectief.
Bronnen:
Laat een reactie achter